Płatność za pobraniem w regulaminie sklepu internetowego oraz płatność gotówką w obrocie

Niniejszym wpisem chcieliśmy poruszyć temat szeroko pojętego obrotu gotówkowego, w tym dotyczącego stosowania opcji za pobraniem w sklepach internetowych. Czy w przypadku sklepów czy serwisów internetowych należy mieć opcję za pobraniem czyli płatność przy odbiorze towaru ? Ponadto coraz częściej można spotkać na rynku miejsca np. sklepy, punkty gastronomiczne, strefy kibica, biletomaty, gdzie wykluczona jest płatność gotówką. Czy jest to legalne dla konsumenta?

Jako prawnik online często spotykamy się z zapytaniami powyższymi. Niedawna nasza porada prawna online w zakresie e-commerce dotyczyła właśnie zapytania o opcję płatności za pobraniem. Klientka preferowała tylko opcję płatności elektronicznych w swoim sklepie internetowym.

Zatem pytanie klientki brzmiało w sposób następujący: Czy regulamin sklepu internetowego oraz odpowiednio regulamin serwisu internetowego musi zawierać postanowienia dotyczące opcji płatności za pobraniem ?

Tak było przed wejściem w życie ustawy o prawach konsumenta z 2014 r. Aktualnie art. 18 ustawy o prawach konsumenta stanowi :”Na stronach internetowych służących do prowadzenia handlu elektronicznego wskazuje się w sposób wyraźny, najpóźniej na początku składania zamówienia, jasne i czytelne informacje o ograniczeniach dotyczących dostarczania oraz akceptowanych sposobach płatności.”

Zatem regulamin sklepu internetowego, jak również regulamin serwisu internetowego nie musza zawierać opcji płatności za pobraniem, najważniejsze jest wyczerpanie obowiązku informacyjnego w przedmiocie oferowanych sposobów płatności. Porady prawne online w e-commerce często wiążą się z następnym zakresem naszej aktywności czyli konstrukcją przez nas konkretnej już dokumentacji tj. regulaminy sklepów internetowych. Zatem reasumując kwestie obligatoryjności płatności za pobraniem czy też jej braku wystarczy, że w regulaminie e-sklepu naszej klientki jest wprost zapis, iż możliwe są płatności tylko elektroniczne . Dodajemy wtedy w danym regulaminie następujące klauzule „Klient dokonując płatności elektronicznej zostanie poinformowany bezpośrednio przed jej dokonaniem o wysokości w jakiej płatność winna zostać dokonana, o możliwych sposobach jej przeprowadzenia oraz o danych operatora realizującego płatności, jeżeli w danej usłudze jest taka możliwość. Szczegółowy regulamin dokonywania płatności za pośrednictwem operatorów realizujących płatności elektroniczne dostępny jest na stronie internetowej danego operatora. (…)Dokonując płatności za pośrednictwem operatora płatności elektronicznej, Klient w celu dokonania zapłaty powinien postępować zgodnie z instrukcjami podawanymi przez operatora płatności elektronicznych.”

Oczywiście zalecane jest rozwinięcie dokładnych informacji w osobnej zakładce Płatności na stronie. Zatem płatność przy odbiorze nie musi być oferowana przez sklepy internetowe.

Abstrahując od płaszczyzny e-commerce należy przejść do powszechnego obrotu i w tym zakresie porady prawne online są najczęściej przez nas udzielane w bieżącej działalności. W przedmiocie obrotu gotówkowego na rynku spotykamy się coraz częściej z miejscami, gdzie nie można płacić gotówką np. biletomaty czy jakieś punkty handlowo-usługowe. Czy jest to legalne , aby ograniczać sposoby płatności?

Otóż jest to zgodne z prawem. Nie ma podstaw prawnych, aby zmuszać danego przedsiębiorcę, aby przyjmował płatności gotówką. To może dziwić, bo większość Polaków jest jednak przyzwyczajona do gotówki, chociaż to się zmienia. Według statystyk ok. połowa Polaków regularnie płaci za pomocą karty płatniczej. Mniejszy odsetek płaci mobilnie. Tutaj przede wszystkim należy powołać się na zasadę swobody umów z art. 353 indeks 1 Kodeksu cywilnego. Zatem w polskim prawie nie ma regulacji, aby nakładać obowiązki płatności tylko gotówką albo tylko kartami płatniczymi. Najważniejsze jest to, aby dla konsumentów była informacja w tym zakresie. Czyli w danym sklepie czy punkcie gastronomicznym lub usługowym, który przyjmuje płatności wyłącznie kartami płatniczymi, należy umieścić w widocznym miejscu informację w tym zakresie. Zatem przedsiębiorca ma prawo kierować swoją ofertę towarów czy usługową tylko do określonego kręgu klientów, którzy akceptują dane formy płatności.

Nie ulega wątpliwości, iż z perspektywy przedsiębiorcy/usługodawcy są istotne zalety przemawiające za obrotem bezgotówkowym. Przede wszystkim szybkość obsługi zamówień w sklepie, restauracji, a w szczególności przy imprezach masowych. My sugerujemy, za wyjątkiem imprez masowych, aby być elastycznym i oferować w swoim sklepie czy punkcie usługowym wszystkie możliwe sposoby płatności.