Porady prawne online- Europejski Nakaz Zapłaty.

W związku z coraz większym zróżnicowaniem podmiotów gospodarczych pochodzących z różnych państw wspólnoty Parlament Europejski wprowadził w życie Rozporządzenie (WE) nr 1896/2006 ustanawiające postępowanie w sprawie europejskiego nakazu zapłaty. Postępowanie o wydanie europejskiego nakazu zapłaty to jedno z pierwszych postępowań cywilnych uregulowanych przez prawo Unii Europejskiej. Jego celem jest pomoc wierzycielom w odzyskiwaniu pieniędzy w sprawach transgranicznych, a więc w takich, w których dłużnik znajduje się w innym kraju niż wierzyciel. Dzięki temu postępowaniu dochodzenie bezspornych roszczeń wynikających z prawa cywilnego lub handlowego stało się na terenie UE o wiele prostsze. Prowadzi się je w ramach jednolitego postępowania w krajach członkowskich, z zastosowaniem standardowych formularzy. Postępowanie o wydanie europejskiego nakazu zapłaty dotyczy wszystkich państw członkowskich Unii Europejskiej z wyjątkiem Królestwa Danii. Nie wymaga ono stawienia się przed sądem. Zasadą jest, że pozew o wydanie europejskiego nakazu zapłaty trzeba opłacić. W różnych krajach UE mogą obowiązywać różne stawki za wniesienie pozwu. Różna będzie również waluta w jakiej należy opłacić pozew. Jeśli sprawa kierowana będzie do polskiego sądu, to wtedy opłatę należy uiścić w złotówkach.
Aby sprawa się odbyła powód musi jedynie złożyć pozew, następnie postępowanie będzie przebiegało bez jego udziału. Jeżeli pozew spełnia wszystkie warunki, sąd tak szybko jak to możliwe wyda europejski nakaz zapłaty. Zwykle potrzebuje na to 30 dni od wniesienia pozwu. Termin 30 dni nie obejmuje czasu niezbędnego na uzupełnienie, poprawienie lub zmianę pozwu. W nakazie sąd wskazuje pozwanemu, że w określonym terminie ma zapłacić powodowi określoną kwotę pieniężną lub wnieść sprzeciw jeżeli nie uznaje roszczenia. Żeby europejski nakaz zapłaty był ważny trzeba go doręczyć pozwanemu. To, w jaki sposób będzie doręczony europejski nakaz zapłaty, zależy od państwa członkowskiego, w którym rozpatrywana jest sprawa. Przykładowo może to nastąpić przez: doręczenie osobiste potwierdzone podpisem przez pozwanego z datą odbioru, doręczenie osobiste potwierdzone podpisem przez osobę, która doręczyła nakaz z informacją, że pozwany otrzymał dokument lub odmówił jego przyjęcia, z datą doręczenia, doręczenie pocztą za podpisanym i zwróconym przez pozwanego poświadczeniem odbioru zawierającym datę odbioru, doręczenie drogą elektroniczną, taką jak faks lub poczta elektroniczna, za podpisanym i zwróconym przez pozwanego poświadczeniem odbioru zawierającym datę odbioru. Europejski nakaz zapłaty można również doręczyć przedstawicielowi pozwanego.
Jeżeli pozwany zdecyduje się na wniesienie sprzeciwu, europejski nakaz zapłaty traci moc i sąd rozpozna wówczas sprawę we właściwym trybie. Jeśli sprzeciw nie zostanie wniesiony, to sąd stwierdza wykonalność europejskiego nakazu. Wierzyciel ma wówczas możliwość prowadzenia egzekucji na terenie Unii Europejskiej bez potrzeby stwierdzania wykonalności nakazu w innych państwach członkowskich. Wystarczy, że kopia ENZ wraz z tłumaczeniem trafi do odpowiednich organów egzekucyjnych w państwie członkowskim, w którym nakaz ma być wykonany. Po pierwsze trzeba określić państwo, w którym będzie rozstrzygana sprawa. Jest to tzw. wybór jurysdykcji. W sprawach o wydanie europejskiego nakazu zapłaty, wybór jurysdykcji odbywa się przy zastosowaniu reguł z rozporządzenia 1215/2012. Ogólna zasada stanowi, że osoby, które mają miejsce zamieszkania na terytorium danego państwa członkowskiego mogą być pozywane przed sądy tego państwa członkowskiego. Oznacza to, że jeśli osoba, od której chcesz odzyskać pieniądze mieszka we Francji, to proces o zwrot pieniędzy można jej wytoczyć przed sądem francuskim.
Od tej zasady jest dużo wyjątków. Przykładowo, w umowie ze swoim kontrahentem, od którego chce się odzyskać pieniądze można określić w jakim państwie będą się toczyć ewentualne sprawy sądowe związane z daną umową. Rozporządzenie 1215/2012 daje również podstawę do tego żeby sprawę rozpatrywał sąd w kraju, w którym umowa była zrealizowana. Takie informacje można uzyskać w europejskim atlasie sądowym w zakresie spraw cywilnych i handlowych (portal: https://e-justice.europa.eu/41/PL/european_payment_order). W większości wypadków w konkretnej sprawie będzie konieczna dodatkowa analiza właściwości sądu, a konkretniej krajowych przepisów regulujących postępowanie cywilne. W Polsce sądami właściwymi do rozpatrywania spraw o wydanie europejskiego nakazu zapłaty są sądy rejonowe i sądy okręgowe o właściwości miejscowej i rzeczowej określonej w przepisach ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego.