2019-02-13Większość Polaków wstrząsnęła tragiczna śmierć Prezydenta Gdańska Pawła Adamowicza. Niniejszy wpis należy traktować jako porada prawna online w bieżących sprawach społecznych. Oprócz bieżących spraw online klientów w ramach „doradztwo prawne online ” czy „internetowe porady prawne” od czasu do czasu formułujemy również porady prawne online dotyczące szerzej spraw społecznych.
Tytułem wprowadzenia należy krótko wspomnieć, iż w samorządzie gdańskim Paweł Adamowicz zasiadał od początku jego powstania tj. od 1990 r.; w latach 1994-98 był przewodniczącym Rady Miasta Gdańska. W 1998 r. po raz pierwszy został prezydentem Gdańska i na funkcję tę wybierany był przez kolejne 20 lat. W ubiegłorocznych wyborach samorządowych Adamowicz został po raz szósty prezydentem Gdańska. Wygrał w II turze uzyskując 64,80 proc. głosów i pokonując kandydata Zjednoczonej Prawicy Kacpra Płażyńskiego.
Teraz zasadnicze pytanie dotyczy procedury prawnej i wyborczej po śmierci Ś.P Pawła Adamowicza. Jako prawnik online, udzielając przedmiotowej porady należy przeanalizować najpierw Kodeks wyborczy, a następnie ustawę o samorządzie gminnym. Art. 492 Kodeksu wyborczego wskazuje przesłanki, formę, tryb i terminy stwierdzenia wygaśnięcia mandatu wójta.
Zgodnie z art. 492 paragraf 1 punkt 7 Kodeksu wyborczego na skutek śmierci prezydenta miasta następuje wygaśnięcie jego mandatu. Wygaśnięcie mandatu w tym przypadku – stanowi ustawa – „stwierdza komisarz wyborczy, w drodze postanowienia, w terminie 14 dni od dnia wystąpienia przyczyny wygaśnięcia mandatu”. Postanowienie komisarza wyborczego ogłasza się w wojewódzkim dzienniku urzędowym oraz podaje do publicznej wiadomości w Biuletynie Informacji Publicznej. Postanowienie komisarza wyborczego o wygaśnięciu mandatu prezydenta przesyła się wojewodzie i przewodniczącemu rady gminy.
Następnie, aby przedmiotowa porada prawna online była komplementarna, należy przeanalizować ustawę o samorządzie gminnym Zgodnie z art. 28f ustawy o samorządzie gminnym, w przypadku wygaśnięcia mandatu prezydenta przed upływem jego kadencji, do czasu objęcia obowiązków przez nowo wybranego prezydenta, jego obowiązki pełni osoba wyznaczona przez premiera. Wygaśnięcie mandatu prezydenta jest równoznaczne z odwołaniem jego zastępcy lub zastępców.
Ponadto należy wskazać, iż w przypadku wygaśnięcia mandatu prezydenta miasta przed upływem jego kadencji przeprowadza się przedterminowe wybory. Prezes Rady Ministrów zarządza takie przedterminowe wybory, które muszą się odbyć w ciągu 90 dni od śmierci prezydenta. Data głosowania musi być skonsultowana z Państwową Komisją Wyborczą i wyznaczona na dzień wolny od pracy. Wojewoda wydaje w tej sprawie obwieszczenie, ogłoszone na terenie miasta.
Z informacji jakie dotarły publicznie wybory są zaplanowane na 3 marca tego roku. 28 stycznia minął ostateczny termin na zawiadomienie o utworzeniu komitetów wyborczych, które zgłosiły swoich kandydatów na Prezydenta Gdańska. Dokumenty złożyli przedstawiciele ośmiu komitetów – i prawdopodobnie tylu kandydatów wystartuje w wyborach. Termin wynikał z kalendarza wyborczego, który stanowi załącznik do rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów o przeprowadzeniu przedterminowych wyborów na urząd Prezydenta Miasta Gdańska. Zdecydowanym faworytem wyborów jest Pani Aleksandra Dulkiewicz – pełniąca obecnie obowiązki prezydenta Gdańska, I zastępca ś.p. Pawła Adamowicza (KWW Wszystko Dla Gdańska).
