W dniu 1 stycznia 2023 r. weszła w życie ustawa z dnia 4 listopada 2022 r. o zmianie ustawy o prawach konsumenta, ustawy – Kodeks cywilny oraz ustawy – Prawo prywatne międzynarodowe. Wprowadziła ona regulacje zawarte w tzw. dyrektywie cyfrowej oraz dyrektywie towarowej, stanowić będzie kluczowe narzędzie do ochrony konsumentów. Ustawa wprowadza również, na przedsiębiorców operujących w przestrzeni internetowej szereg nowych obowiązków.
Dyrektywa Omnibus jest bardzo istotna z perspektywy szeroko rozumianego rynku e-commerce. Zawarte w niej regulacje dotyczą przede wszystkim: dostawców platform e-commerce, przedsiębiorców oferujących tam swoje towary, dostawców wyszukiwarek internetowych, firm oferujących swoje towary na odległość oraz poza lokalem przedsiębiorstwa czy też przedsiębiorców prowadzących sklepy internetowe i stacjonarne.
Ustawa o zmianie ustawy o prawach konsumenta, ustawy – Kodeks cywilny oraz ustawy – Prawo prywatne międzynarodowe, wprowadza bardzo dużo zmian w przepisach, w tym m.in. w ustawach dotyczących konsumentów tj.: ustawie o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym, ustawie o prawach konsumenta, ustawie o informowaniu o cenach towarów i usług , ustawie o ochronie konkurencji i konsumentów, jak również w ustawie o wyrobach medycznych czy ustawie prawo telekomunikacyjne.
Najważniejsze zmiany zostają omówione w niniejszym blogu, jak również w kolejnych naszych publikacjach.
Brak zgodności towaru z umową.
Z zastosowania dotychczasowych przepisów KC dotyczących rękojmi konsumenckiej wyłączone zostają umowy zobowiązujące do przeniesienia własności towarów na konsumenta. Takimi umowami są w szczególności umowa sprzedaży, umowa dostawy oraz umowa o dzieło będące towarem. Towarami są rzeczy ruchome, a także woda, gaz i energia elektryczna, w przypadku, gdy są oferowane do sprzedaży w określonej objętości lub ilości. W odniesieniu do tej grupy umów nie będą już stosowane przepisy Kodeksy Cywilnego, lecz regulacja art. 43a i nast. ustawy z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta. Przewiduje ona odpowiedzialność za brak zgodności towaru z umową.
Nowe przepisy określają, kiedy towar jest zgodny z umową, a kiedy nie jest zgodny. Jest w nich uwzględniony również towar z elementami cyfrowymi. W jego przypadku zgodne z umową będą musiały być także kompatybilność takiego towaru, jego interoperacyjność oraz dostępność aktualizacji.
Modyfikacji uległa również szerokorozumiana kwestia uprawnień konsumenckich. Odstąpienie od umowy przestało być podstawowym prawem konsumenta. W przypadku niezgodności towaru z umową konsument może żądać w pierwszej kolejności naprawy lub wymiany towaru, przy czym przedsiębiorca ma prawo naprawić towar w miejsce żądanej wymiany albo odwrotnie, jeżeli doprowadzenie towaru do zgodności z umową w sposób wybrany przez konsumenta będzie niemożliwe albo wymagałoby to nadmiernych trudności. Natomiast gdy warunki te dotyczą zarówno wymiany, jak i naprawy, przedsiębiorca jest uprawniony do odmowy doprowadzenia towaru do zgodności z umową. Konsument może również złożyć oświadczenie o obniżeniu ceny albo odstąpieniu od umowy dopiero po wyczerpaniu pierwszej możliwości gdy: przedsiębiorca nie doprowadzi towaru do zgodności z umową, dokona odmowy takiego działania lub gdy brak zgodności będzie nadal miał miejsce pomimo próby doprowadzenia towaru do zgodności z umową, brak zgodności towaru z umową będzie na tyle istotny, że uzasadni skorzystanie z prawa do obniżenia ceny albo odstąpienia od umowy bez uprzedniego żądania doprowadzenia towaru do zgodności z umową albo wówczas, gdy z uwagi na okoliczności lub oświadczenia przedsiębiorcy wiadomo, że nie zamierza on doprowadzić towaru do zgodności z umową w rozsądnym czasie lub bez nadmiernych niedogodności dla konsumenta.
Powyższa odpowiedzialność będzie obejmowała niezgodność towaru z umową, która istniała w chwili jego dostarczenia i ujawniła się w ciągu dwóch lat od tego momentu, przy czym będzie tu obowiązywało domniemanie, że brak zgodności ujawniony w tym terminie istniał w chwili dostarczenia towaru.