2019-06-13Niniejszym wpisem chcemy poruszyć tematykę prawa do odstąpienia od umowy, a przede wszystkim przewidzianych prawem wyjątków od tego prawa.
Dobry regulamin sklepu internetowego czy też regulamin serwisu internetowego musi zawierać postanowienia dotyczące prawa do odstąpienia od umowy ( towarów czy też świadczonych usług). W szczególności regulamin e-sklepu musi mieć w swej treści opisaną całą procedurę odstąpienia, terminy oraz skutki odstąpienia.
M.in. zawiera się następujące treści „Klient, będący Konsumentem, który zawarł umowę sprzedaży towaru na odległość, może w terminie 14 dni odstąpić od niej bez podawania przyczyny i bez ponoszenia jakichkolwiek kosztów niż przewidziane przez przepisy prawa zgodnie z Ustawą z dnia 30 maja 2014 r o Prawach Konsumenta. (…)Klient będący Konsumentem ma również prawo do odstąpienia od umowy świadczenia usług drogą elektroniczną bez podania przyczyn, w terminie 14 dni kalendarzowych od dnia zawarcia umowy zgodnie z Ustawą z dnia 30 maja 2014 r o Prawach Konsumenta. (…) W przypadku odstąpienia od Umowy zawartej na odległość, Umowa jest uważana za niezawartą. To, co strony świadczyły, ulega zwrotowi w stanie niezmienionym, chyba że zmiana była konieczna w celu stwierdzenia charakteru, cech i funkcjonalności Towaru. Zwrot powinien nastąpić niezwłocznie, nie później niż w terminie 14 dni.
Po opisaniu całej procedury w tym względzie profesjonalny regulamin sklepu internetowego powinien zawierać przewidziane prawem wyłączenia (wyjątki) od prawa odstąpienia, które chronią z kolei sprzedającego. Porady prawne online w tym zakresie często są udzielane dla sprzedawców internetowych, ponieważ dotyczy to bezpośrednio ich interesów.
Prawo do odstąpienia od Umowy przez Konsumenta jest wyłączone w przypadku:
a) świadczenia usług, jeżeli Sprzedawca wykonał w pełni usługę za wyraźną zgodą Konsumenta, który został poinformowany przed rozpoczęciem świadczenia, że po spełnieniu świadczenia przez Sprzedawcę utraci prawo odstąpienia od Umowy;
b) Umowy, w której cena lub wynagrodzenie zależy od wahań na rynku finansowym, nad którymi Sprzedawca nie sprawuje kontroli, i które mogą wystąpić przed upływem terminu do odstąpienia od Umowy;
c) Umowy, w której przedmiotem świadczenia jest Towar nieprefabrykowany, wyprodukowany według specyfikacji Konsumenta lub służący zaspokojeniu jego zindywidualizowanych potrzeb;
d) Umowy, w której przedmiotem świadczenia jest Towar ulegający szybkiemu zepsuciu lub mający krótki termin przydatności do użycia;
e) Umowy, w której przedmiotem świadczenia jest Towar dostarczany w zapieczętowanym opakowaniu, którego po otwarciu opakowania nie można zwrócić ze względu na ochronę zdrowia lub ze względów higienicznych, jeżeli opakowanie zostało otwarte po dostarczeniu;
f) Umowy, w której przedmiotem świadczenia są Produkty, które po dostarczeniu, ze względu na swój charakter, zostają nierozłącznie połączone z innymi rzeczami;
g) Umowy, w której przedmiotem świadczenia są napoje alkoholowe, których cena została uzgodniona przy zawarciu Umowy Sprzedaży, a których dostarczenie może nastąpić dopiero po upływie 30 dni i których wartość zależy od wahań na rynku, nad którymi Sprzedawca nie ma kontroli;
h) Umowy, w której Konsument wyraźnie żądał, aby Sprzedawca do niego przyjechał w celu dokonania pilnej naprawy lub konserwacji; jeżeli Sprzedawca świadczy dodatkowo inne usługi niż te, których wykonania Konsument żądał, lub dostarcza Towary inne niż części zamienne niezbędne do wykonania naprawy lub konserwacji, prawo odstąpienia od Umowy przysługuje Konsumentowi w odniesieniu do dodatkowych usług lub Towarów;
i) Umowy, w której przedmiotem świadczenia są nagrania dźwiękowe lub wizualne albo programy komputerowe dostarczane w zapieczętowanym opakowaniu, jeżeli opakowanie zostało otwarte po dostarczeniu; dostarczanie dzienników, periodyków lub czasopism, z wyjątkiem Umowy o prenumeratę;
j) Umowy zawartej w drodze aukcji publicznej;
k) Umowy o świadczenie usług w zakresie zakwaterowania, innych niż do celów mieszkalnych, przewozu rzeczy, najmu samochodów, gastronomii, usług związanych z wypoczynkiem, wydarzeniami rozrywkowymi, sportowymi lub kulturalnymi, jeżeli w umowie oznaczono dzień lub okres świadczenia usługi;
l) Umowy o dostarczanie treści cyfrowych, które nie są zapisane na nośniku materialnym, jeżeli spełnianie świadczenia rozpoczęło się za wyraźną zgodą Konsumenta przed upływem terminu do odstąpienia od Umowy i po poinformowaniu go przez Sprzedawcę o utracie prawa odstąpienia od Umowy.
Po wymienieniu powyższego chcielibyśmy niniejszym zwrócić uwagę na jeden z wyjątków wskazanych, któremu ostatnio poświęcił uwagę TSUE <orzeczenie TSUE 27 marca 2019 roku (C-681/17)>, a mianowicie dotyczący rzeczy dostarczanej w zapieczętowanym opakowaniu, której po otwarciu opakowania nie można zwrócić ze względu na ochronę zdrowia lub ze względów higienicznych, jeżeli opakowanie zostało otwarte po dostarczeniu. Sprawa przed TSUE dotyczyła rozpakowanego materaca.
Materac zapakowany był w folię ochronną, którą klient zdjął i następnie poinformował sprzedawcę o chęci zwrotu materaca i odstąpieniu od umowy. Trybunał stwierdził jednoznacznie, iż w niniejszym wypadku, a mianowicie rozpakowanego materaca, którego ochrona (folia) została zdjęta przez konsumenta po dostarczeniu, nie można zastosować wyjątku odnoszącego się do towarów w zapieczętowanym opakowaniu, których po otwarciu opakowania nie można zwrócić ze względów higienicznych. Trybunał uznał, iż materac, nawet potencjalnie używany, nie jest, z uwagi na samą tę okoliczność, definitywnie niezdatny do ponownego użycia przez osobę trzecią lub do ponownej sprzedaży. Wystarczy w tym względzie przypomnieć chociażby, że jeden i ten sam materac służy kolejnym klientom hotelu, że istnieje rynek używanych materacy i że materace, które zostały użyte, mogą zostać dogłębnie wyczyszczone. Ponadto, Trybunał uzasadniając możliwość zwrotu rozpakowanego materaca przez konsumenta przyrównał materac do odzieży.
Reasumując jeżeli sprzedajesz online materace, nie można stosować tego wyjątku.
Ogólna konkluzja jest taka, iż każdy przypadek trzeba indywidualizować, a wyjątki traktować ściśle, nie stosując wykładni rozszerzającej. Najważniejszy jest jednak zawsze interes konsumenta. Wyjątki są po to, aby racjonalizować obrót sprzedaży i kiedy jest to naprawdę konieczne i słuszne.
